Το πρόβλημα της σπατάλης τροφίμων αφορά το παγκόσμιο, με το περιβαλλοντικό κόστος να φθάνει τα 700 δις δολάρια τον χρόνο. 1,9 δις τόνοι τροφίμων χάνονται καθημερινά, κάτι που αναλογεί στο 8% των αερίων του θερμοκηπίου (2.5 δις τόνοι GHG). Την ίδια ώρα στην Ευρώπη καταγράφονται περισσότερα από 173kg απόβλητα τροφίμων ανά άτομο ετησίως.

Η σπατάλη φαγητού δεν μας προβληματίζει μόνο από ηθική και οικονομική σκοπιά, αλλά συγχρόνως από περιβαλλοντική. Το φαγητό που έχουμε καθημερινά στο πιάτο μας συνδέεται άρρηκτα με τη φύση και η ποιότητά του εξαρτάται από την υγεία της. Το έδαφος, το νερό και οι ακτίνες του ηλίου είναι απαραίτητα στοιχεία για τις καλλιέργειες από τις οποίες προέρχονται οι πρώτες ύλες της τροφής μας.

Η Κύπρος βεβαίως κατέχει μια πολύ άσχημη θέση στην Ευρώπη, αφού καταγράφει τεράστιους αριθμούς αποβλήτων.

Τα εν λόγω στοιχεία αφορούν έκθεση αποτελεσμάτων ποσοτικής έρευνας αγοράς για τα οικιακά οργανικά απορρίμματα και τις συνήθειες αγοράς και διαχείρισης τροφίμων σε κυπριακά νοικοκυριά. Για την έκθεση χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία CAWI (Computer Aided Web Interviewing) για διεξαγωγή των συνεντεύξεων.

Η έρευνα κάλυψε 554 άτομα ηλικίας 18 και άνω, τα οποία είτε είναι υπεύθυνα για τα ψώνια στο νοικοκυριό είτε είναι υπεύθυνα για την ετοιμασία φαγητού. Η γεωγραφική κατανομή του δείγματος ήταν ανάλογη της πραγματικής κατανομής του πληθυσμού και, σύμφωνα με αυτήν, εφτά στους δέκα καταναλωτές στην Κύπρο τείνουν να αγοράζουν περισσότερες από τις απαραίτητες ποσότητες τροφίμων. Επίσης ένας στους έξι, αρκετά συχνά ή πάντοτε πετάει το φαγητό που μένει στα σκουπίδια.

Επιζήμιο για το περιβάλλον και την υγεία μας

Τα τρόφιμα που απορρίπτονται, μεταφέρονται σε χωματερές, όπου αποσυντίθενται. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η ελλαδική ιστοσελίδα «naftemporiki» το 2015, κατά τη διαδικασία της σήψης των τροφίμων εκπέμπονται μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, υποξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, ένα αέριο πιο επιζήμιο από το διοξείδιο του άνθρακα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 25 φορές. Ετησίως εκπέμπονται πολλοί τόνοι αερίων που εκτιμώνται στα 3,3 δισεκατομμύρια τόνους αερίων του θερμοκηπίου, δηλαδή το 7% των συνολικών εκπομπών .

Η σπατάλη φαγητού αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα, που περιγράφει την απόρριψη φαγητού που δεν καταναλώθηκε. Το φαινόμενο δεν παρουσιάζεται μόνο στα απορρίμματα των νοικοκυριών, αλλά σε ολόκληρο το σύστημα τροφίμων, στο στάδιο της παραγωγής, της επεξεργασίας, της διανομής, της λιανικής και τέλος της κατανάλωσης.

Σπαταλώντας φαγητό συμβάλλουμε στην επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής, στη σπατάλη των φυσικών πόρων και όχι μόνο.

Πολύ σημαντική η μείωση απορριμμάτων

Στη χώρα μας σπαταλάμε διπλάσια ποσότητα τροφίμων ανά άτομο συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη και κατέχουμε την τρίτη χειρότερη θέση πανευρωπαϊκά. Κάθε χρόνο παράγονται 88 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων τροφίμων στην Ευρώπη και στην Κύπρο ο αριθμός αυτός, δυστυχώς, αναλογεί στις 155.000 τόνους.

Το 52,7% των Κυπρίων θεωρούν πολύ σημαντική τη μείωση απορριμμάτων φαγητού για την προστασία του περιβάλλοντος. Προμηθευτείτε με όσα πραγματικά χρειάζεστε και όχι με περιττά προϊόντα, τα οποία στο τέλος της ημέρας καταλήγουν στον κάδο των απορριμμάτων.

Τα σχετικά στοιχεία παρουσιάστηκαν σε δημοσιογραφική διάσκεψη που δόθηκε από το εταιρικό σχήμα της εκστρατείας «FoodPrint» με σύνθημα «Τέρμα στη σπατάλη τροφίμων», που αποτελείται από το Συγκρότημα «Δίας», την ΟΕΒ, το Τμήμα Περιβάλλοντος, τον Οργανισμό «Φίλοι της Γης», τους Συμβούλους Περιβάλλοντος «Παρπούνας – Sustainability» και επικοινωνίας «Opinion and Action».

Το κυριότερο αίσθημα που προκαλείται στους καταναλωτές, όπως είπαν, όταν πετάνε φαγητά και τρόφιμα στα σκουπίδια, είναι γενικά οι τύψεις σε ποσοστό 56%.

Ακολουθεί η άδικη σπατάλη λεφτών (46%).

Το περιβάλλον είναι στη συνείδηση μόνο τριών στους δέκα καταναλωτές.

Σύμφωνα με ποσοτική έρευνα του συγκροτήματος ΔΙΑΣ και των ιστοχώρων του: Παρά τις επιπόλαιες και εγκληματικές, θα μπορούσε να πει κάποιος, ενέργειες των πολιτών, οι καταναλωτές θεωρούν πολύ σημαντική τη μείωση των απορριμμάτων για προστασία του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, ποσοστό 52,7% την θεωρούν πολύ σημαντική, ποσοστό 25,6% αρκετά σημαντική, 9,9% κάπως σημαντική, ενώ μόλις 6,5% την θεωρούν όχι και τόσο σημαντική και 5,4% καθόλου σημαντική.